بازتاب فردا /سید سجاد افسر نوشت :این روزهای سراسر آشفته کشور، در زمینه های اقتصادی،سیاسی،فرهنگی و اجتماعی توان و تاب آوری مردم در برابر مشکلات و معضلات به شدت رو به کاهش است و مردم بویژه جوانان آماج انواع و اقسام آسیب های اجتماعی می باشند، در این بین دانش آموزان هم از این قاعده مستثنی نیستند اما موضوعی که قرار هست تحلیل کنیم چگونگی واکنش مردم در برابر این اتفاقات می باشد.؟.
آسیب های اجتماعی رخ داده در کشور منشأ و عوامل گوناگونی دارند و عوامل زیاد در بوجود آمدن آنها دخیل می باشند ولی در بدو قضاوت جامعه، اولین گروهی که مقصر جلوه داده می شوند معلمان و بدنه آموزش وپرورش خواهند بود در این مطلب می خواهیم به این نکته بپردازیم که آیا آموزش وپرورش کوتاهترین دیوار می باشد یا واقعا مسبب اصلی خواهد بود،؟؟حسبب این امر نگاهی اجمالی داریم به نقش آموزش و پرورش در تعلیم و تربیت فرزندان در دو دهه گذشته و نتیجه گیری کوتاهی از تحلیل خواهیم کرد..
انفجار تکنولوژی‌های ارتباطی از اواخر دهه هشتاد در کشور که مدل های گوناگون ابزار ارتباطی را به همراه داشت و سبب شده دریچه های گوناگون ارتباطی از نوع مجازی بین نسل های مختلف باز شود و همچنین مدل های مختلف برنامه های مجازی(واتساپ،تلگرام،فیسک بوک،اینستا)و پلتفرم های خانگی،همچنین انواع ماهواره ها و شبکه های تلویزیونی به یک بار در جامعه که از لحاظ زیر ساخت فرهنگی و آموزشی هیچ گونه آمادگی نداشته و همچنین محتوای آموزشی مدارس هم با این حمله غول سا سنخیت نداشته، سبب شد که به ناگاه کودکان ،جوانان و نوجوانان در بستری از انواع تنوع و سرگرمی های مختلف قرار بگیرند و همچون تشنگان از هر نوع نوشیدنی ،بنوشند..
عدم آموزش به خانواده ها از کانال صداو سیما ،عدم برنامه ریزی و چشم انداز دولت ها همچنین متولی اصلی قلمداد ندادن و محوریت قرار ندادن آموزش وپرورش برای مقابله با چنین تهدیدی سبب شد که ورود ناگهانی و خیلی سریع تکنولوژی‌های مجازی ،اولین وبیشترین نتیجه آن آسیب های اجتماعی در بین اقشار مختلف باشد..
کودکان از ۲ سالگی در خانواده با گوشی و فضای مجازی آشنا می شود و شکل گیری کامل شخصیت شان تا قبل از مدرسه در فضای مجازی می باشد اینکه خانواده ها آموزش لازم برای برخورد با چنین پدیده را ندارند مقصر چه کسانی خواهند بود ؟
و اما نقش آموزش وپرورش در مبارزه با چنین پدیده چه بود و چه کارهایی انجام گرفته است ؟
باید گفت انفجار تکنولوژی‌های ارتباطی و فضای مجازی همزمانی دردآوری با افول قدرت آموزش وپرورش داشته است به تعبیری در این دو دهه که تکنولوژی‌های ارتباطی با سرعت زیادی در حال گسترش بودند ،آموزش وپرورش به همان اندازه ،تعمدا توسط منفعت طلبان رو به افول بوده است و نقشه محوری و اصلی خود برای مقابله با تهاجم فرهنگی را از دست داده است..
بعنوان نمونه اگر دقت کنیم آموزش وپرورش هیچ نقش اجرایی یا نظارت در مقوله فرهنگی وتربیتی کشور در دهه گذشته ندارد و آموزش وپرورش از جایگاه اولین متولی دولتی، فرهنگ وتربیت کشور به جایگاه های پایین تر سقوط کرده است و نهادها و ارگان های دیگر با بودجه ها به تناسب بیشتر رتبه آموزش وپرورش را گرفته اند..
صدا وسیما بعنوان یکی از بزرگترین ابزار ترویج فرهنگ و تربیت در سال‌های گذشته چه عملکردی برای مقابله با آسیب های اجتماعی داشته است ؟ در صورتی که می توان گفت جایگاه آموزش وپرورش بعنوان نهاد دولتی را اشغال نموده است و آموزش وپرورش بعنوان نهاد اصلی متولی تعلیم وتربیت هیچ گونه عملکرد نظارت واجرایی در صدا وسیما ندارد کما اینکه از ۶ عضو ناظر بر عملکرد صدا وسیما ،نه وزیر آموزش وپرورش ونه معلمان هیچ گونه جایگاه حقیقی وحقوقی ندارند و تنها ارتباط آموزش وپرورش با صدا وسیما به مسائل اقتصادی بر می گردد کما اینکه صدا وسیما از طریق تبلیغات بزرگترین ابزار ایجاد کننده بنگاه داری اقتصادی در آموزش وپرورش می باشد…
شورای انقلاب فرهنگی کشور بعنوان نهاد تعیین کننده خط مشی فرهنگ و تعلیم وتربیت کشور کمترین ارتباط را با آموزش وپرورش دارد و از ۳۷ عضو حقیقی وحقوقی آن تنها وزیر آموزش وپرورش بعنوان عضو حقوقی در آن عضویت دارد هر چند بعضی از اعضای حقیقی این شورا از نخبگان دانشگاهی کشور می باشند ولی همین که در بدنه آموزش وپرورش فعالیتی ندارند قاعدتا از زیر وبم مشکلات و آسیب های موجود در مدارس جهت شناسایی، برنامه ریزی و مقابله با آنها آگاهی کامل ندارند..
فضای مجازی بعنوان یکی از مهمترین ابزار فرهنگی و تعلیم وتربیت در دهه گذشته در خانواده ها ایفای نقش می کند تاثیر فضای مجازی بر تعلیم وتربیت اکنون از خیلی از نهادها بویژه آموزش وپرورش بیشتر شده است کودکان از ۲ سالگی با فضای مجازی آشنا می شوند و شخصیت شان با الهام از برنامه های این فضا شکل می گیرید و از ۷ سالگی با آموزش وپرورش جهت تعلیم وتربیت سر وکار دارند اما متاسفانه آموزش وپرورش مقصر خیلی از آسیب های اجتماعی در جامعه تلقی می شود باید این امکان وجود داشته باشد که آموزش وپرورش نقش نظارتی و اجرایی در محتوا وسیاست گذاری های فضای مجازی داشته باشد اما متاسفانه از ۲۷ عضو حقیقی وحقوقی شورای عالی فضای مجازی فقط وزیر آموزش وپرورش بعنوان عضو حقوقی قرار دارد و هیچگاه نظرات و دیدگاه های اندیشمندان و متخصصان حوزه آموزش وپرورش برای نظارت بر فضای مجازی لحاظ نمی شود در صورتی که باید شورای عالی فضای مجازی تحت عنوان شاخه ای از وزارت آموزش وپرورش زیر مجموعه این وزارت باشد و سیاست گذاری در مورد فضای مجازی از آموزش وپرورش شکل گیرد مادامی که آموزش وپرورش نقشی در سیاست گذاری فضای مجازی نداشته باشند نمی تواند اثرات سوء و آسیب های اجتماعی این فضا را کنترل کند چرا که دانش آموزان در شبانه روز حداکثر ۶ ساعت با مدارس ارتباط دارندو این ارتباط در تعطیلات تابستان و روزهای تعطیل قطع خواهد شد ولی فضای مجازی شبانه روز در اختیار دانش آموزان می باشد.
تعداد زیادی از نهادهای دیگری که در بحث تعلیم وتربیت فعالیت می کنند که متاسفانه هیچ ارتباطی چه اجرایی و چه نظارتی با آموزش وپرورش ندارند و سیاست های خود را دنبال می کند ولی در آخر کار با انواع و اقسام روش های تبلیغاتی و جو سازی رسانه آموزش وپرورش را مسبب آسیب های اجتماعی در جامعه تلقی می کنند..
در پایان باید گفت آموزش وپرورش مهمترین نهاد دولتی و متولی اصلی تعلیم وتربیت خواهد بود و زمانی می تواند بازدهی مناسبی داشته باشد که تعیین کننده سیاست ها و خط مشی تربیتی و همچنین چتری ناظر بر عملکرد نهادها ،ارگان ها ،سازمان ها ودگر ابزار تعلیم وتربیت و فرهنگی کشور باشد یعنی صدا وسیما،نهاد شورای انقلاب فرهنگی،شورای عالی فضای مجازی و نهاد های دیگر سهیم در امر فرهنگ و تعلیم وتربیت ،چشم اندازهای خود را با نظرات متخصصان و اندیشمندان آموزش وپرورش طراحی کنند و نظارت آموزش وپرورش بر آنها جدیت و برنامه ها متناسب با ظرفیت وپرورش قابلیت اجرایی داشته باشند..
